Venus in Fur

Een groepjesmens ben ik niet echt. Maar voor de EWA-leden maak ik bijzonder graag een uitzondering. Als erotica-schrijvers delen wij een interesse en een passie, die met weinig anderen te delen zijn. Niet verwonderlijk dat juist wij, gezamenlijk, naar een toneelvoorstelling gaan van ‘Venus in Fur’ in het DelaMar theater in Amsterdam afgelopen vrijdag 7 oktober 2016. 

Hoewel ik veel erotica lees (een heerlijk excuus, mijn vakliteratiir bijhouden), heb ik het boek van Sacher-Masoch uit 1870 niet gelezen, noch het bewerkte toneelstuk dat een broadway hit was van David Ives it 2010.

Zelfs de film uit 2013 van Roman Polanski is aan mij voorbij gegaan. Ik ga dus onnozel blanco de voorstelling met Georgina Verbaan en Jeroen Spitzenberger in. Ik ben een cultuurbarbaar, want ook de regisseur Johan Doesburg ken ik niet. Toneel is nooit zo mijn ding geweest.

Het begin van het stuk vind ik wat langzaam. Georgina, als jonge actrice op zoek naar een rol, zie ik in het begin alleen als het fragiele lijf dat ze heeft, bijna een 15-jarige. Maar gaandeweg word ik het stuk meedogenloos ingezogen, speelt Georgina zo sterk dat ze boven haar lijf uitstijgt en is het karakter van de getergde regisseur / producent die Jeroen uitbeeldt heel overtuigend. Hoe meer de tijd verstrijkt, hoe sneller het stuk gaat en hoe complexer de situatie blijkt en dat bevalt me prima.

Het mooie van het verhaal is, dat het ongelooflijk goed de ‘mindplay’ tussen twee mensen uitbeeldt. Sommigen vinden dat het over macht gaat, of over onderwerping, of over de battle of the sexes. Maar ik zie dat anders. Ik zie twee mensen die zoeken naar het uiting geven aan emotionele verlangens. Verlangens die zich fysiek willen manifesteren, maar die zijn terg te leiden naar de duistere dromen die wij als mensen hebben kunnen. 

In dit spel is het overduidelijk, dat de rol van meester en slaaf slechts uitingsvormen zijn van iets diepers, iets donkerders, iets menselijkers. Dat de afhankelijkheid volledig wederzijds is en macht alleen bestaat door de gratie van de gever. Wie is eigenlijk de slaaf, en wie is de meester? Wie trekt wie aan, wie stoot wie af? Is de afhankelijkheid die beiden van elkaar hebben, niet van de meest intense intimiteit die twee mensen kunnen delen? Is erotiek niets anders dan het met elkaar uitspelen van die wederzijdse verlangens?

Het door elkaar verweven worden van fictie, werkelijkheid, fantasie, roman, toneelstuk en realiteit is prachtig. Het crescendo aan het einde laat me emotioneel opgewonden achter. De ware aard van de godin is opgestaan. De godin die haar onderdaan nodig heeft om zich in haar kracht te manifesteren.  De onderdaan die pas dan tot onderdanigheid wordt geroerd, als hij ontdekt dat zijn afgedwongen slaafsheid recht evenredig in verband staat met haar macht. Godin en slaaf zijn is een keuze, het verlangen daartoe is dat niet. 

Beiden acteurs spelen sterk. Natuurlijk valt er van alles op te merken. Ik heb verschillende recensies gelezen en ik vind het gezemel.  Zoals de daadwerkelijke sexuele spanning tussen de meisjesachtige Georgina en de zachtaardig ogende Jeroen die zou ontbreken. Het decor met de camera dat geen functie zou hebben. Ach wat toch......Kern van de zaak is: ik werd er door geraakt. Ik vond de snel wisselende rollen aan het einde subliem. Ik was er even stil van toen het doek viel. Ik had even tijd nodig om weer op de gewone aarde te komen. Ik vond het prachtig en ik heb er van genoten. Dat is uiteindelijk wat telt. Ga kijken, als je tijd en geld hebt. Het is mooi genoeg om het te zien.